तन् धातु के रूप | Tan Dhatu Roop in Sanskrit
तन् (फैलाना/विस्तार करना, to spread) धातु के रूप | Tan Dhatu Roop in Sanskrit
Tan Dhatu Roop in Sanskrit – तन् धातु का अर्थ है ‘फैलाना/विस्तार करना, to spread’। यह तनादिगण तथा उभयपदी धातु है। सभी तनादिगण धातु के धातु रूप इसी प्रकार बनते है जैसे- कृ आदि। तन् धातु के रूप संस्कृत में सभी पुरुष एवं वचनों में नीचे दिए गए हैं।
तन् धातु के रूप (Dhatu Roop of Tan) – परस्मैपद
1 . लट् लकार (वर्तमान काल, Present Tense)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | तनोति | तनुतः | तन्वन्ति |
मध्यम पुरुष | तनोषि | तनुथः | तनुथ |
उत्तम पुरुष | तनोमि | तन्वः | तन्मः |
2. लृट् लकार (भविष्यत काल, Future Tense)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | तनिष्यति | तनिष्यत: | तनिष्यन्ति |
मध्यम पुरुष | तनिष्यसि | तनिष्यथ: | तनिष्यथ |
उत्तम पुरुष | तनिष्यामि | तनिष्याव: | तनिष्याम: |
3. लङ् लकार (भूतकाल, Past Tense)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | अतनोत् | अतनुताम् | अतन्वन् |
मध्यम पुरुष | अतनोः | अतनुतम् | अतनुत |
उत्तम पुरुष | अतनवम् | अतन्व | अतन्म |
4. लोट् लकार (आज्ञा के अर्थ में, Imperative Tense)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | तनोतु | तनुताम् | तन्वन्तु |
मध्यम पुरुष | तनु | तनुतम् | तनुत |
उत्तम पुरुष | तनवानि | तनवाव | तनवाम |
5. विधिलिङ् लकार (चाहिए के अर्थ में, Potential Mood)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | तनुयात् | तनुयाताम् | तनुयुः |
मध्यम पुरुष | तनुयाः | तनुयातम् | तनुयात |
उत्तम पुरुष | तनुयाम् | तनुयाव | तनुयाम |
6. लुङ् लकार (सामान्य भूतकाल, Perfect Tense)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | अतनीत् | अतनिष्टाम् | अतनिषुः |
मध्यम पुरुष | अतनीः | अतनिष्टम् | अतनिष्ट |
उत्तम पुरुष | अतनिषम् | अतनिष्व | अतनिष्म |
7. लिट् लकार (परोक्ष भूतकाल, Past Perfect Tense)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | ततान | तेनतुः | तेनुः |
मध्यम पुरुष | तेनिथ | तेनथुः | तेन |
उत्तम पुरुष | ततन | तेनिव | तेनिम |
8. लुट् लकार (अनद्यतन भविष्य काल, First Future Tense of Periphrastic)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | तनिता | तनितारौ | तनितार: |
मध्यम पुरुष | तनितासि | तनितास्थ: | तनितास्थ |
उत्तम पुरुष | तनितास्मि | तनितास्व: | तनितास्म: |
9. आशिर्लिङ् लकार (आशीर्वाद हेतु, Benedictive Mood)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | तन्यात् | तन्यास्ताम् | तन्यासुः |
मध्यम पुरुष | तन्याः | तन्यास्तम् | तन्यास्त |
उत्तम पुरुष | तन्यासम् | तन्यास्व | तन्यास्म |
10. लृङ् लकार (हेतुहेतुमद् भविष्य काल, Conditional Mood)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | अतनिष्यत् | अतनिष्यताम् | अतनिष्यन् |
मध्यम पुरुष | अतनिष्यः | अतनिष्यतम् | अतनिष्यत |
उत्तम पुरुष | अतनिष्यम् | अतनिष्याव | अतनिष्याम |
तन् धातु के रूप (Dhatu Roop of Tan) – आत्मनेपद
1 . लट् लकार (वर्तमान काल, Present Tense)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | तनुते | तन्वाते | तन्वते |
मध्यम पुरुष | तनुषे | तन्वाथे | तनुध्वे |
उत्तम पुरुष | तन्वे | तन्वहे | तन्महे |
2. लृट् लकार (भविष्यत काल, Future Tense)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | तनिष्यते | तनिष्येते | तनिष्यन्ते |
मध्यम पुरुष | तनिष्यसे | तनिष्येथे | तनिष्यध्वे |
उत्तम पुरुष | तनिष्ये | तनिष्यावहे | तनिष्यामहे |
3. लङ् लकार (भूतकाल, Past Tense)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | अतनुत | अतन्वाताम् | अतन्वत |
मध्यम पुरुष | अतनुथाः | अतन्वाथाम् | अतनुध्वम् |
उत्तम पुरुष | अतन्वि | अतन्वहि | अतन्महि |
4. लोट् लकार (आज्ञा के अर्थ में, Imperative Tense)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | तनुताम् | तन्वाताम् | तन्वताम् |
मध्यम पुरुष | तनुष्व | तन्वाथाम् | तनुध्वम् |
उत्तम पुरुष | तनवै | तनवावहै | तनवामहै |
5. विधिलिङ् लकार (चाहिए के अर्थ में, Potential Mood)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | तन्वीत | तन्वीयाताम् | तन्वीरन् |
मध्यम पुरुष | तन्वीथाः | तन्वीयाथाम् | तन्वीध्वम् |
उत्तम पुरुष | तन्वीय | तन्वीवहि | तन्वीमहि |
6. लुङ् लकार (सामान्य भूतकाल, Perfect Tense)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | अतनिष्ट | अतनिषाताम् | अतनिषत |
मध्यम पुरुष | अतनिष्ठाः | अतनिषाथाम् | अतनिढ्वम् |
उत्तम पुरुष | अतनिषि | अतनिष्वहि | अतनिष्महि |
7. लिट् लकार (परोक्ष भूतकाल, Past Perfect Tense)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | तेने | तेनाते | तेनिरे |
मध्यम पुरुष | तेनिषे | तेनाथे | तेनिध्वे |
उत्तम पुरुष | तेनि | तेनिवहे | तेनिमहे |
8. लुट् लकार (अनद्यतन भविष्य काल, First Future Tense of Periphrastic)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | तनिता | तनितारौ | तनितार: |
मध्यम पुरुष | तनितासे | तनितासाथे | तनिताध्वे |
उत्तम पुरुष | तनिताहे | तनितास्वहे | तनितास्महे |
9. आशिर्लिङ् लकार (आशीर्वाद हेतु, Benedictive Mood)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | तनिषीष्ट | तनिषीयास्ताम् | तनिषीरन् |
मध्यम पुरुष | तनिषीष्ठाः | तनिषीयास्थाम् | तनिषीध्वम् |
उत्तम पुरुष | तनिषीय | तनिषीवहि | तनिषीमहि |
10. लृङ् लकार (हेतुहेतुमद् भविष्य काल, Conditional Mood)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | अतनिष्यत | अतनिष्येताम् | अतनिष्यन्त |
मध्यम पुरुष | अतनिष्यथाः | अतनिष्येथाम् | अतनिष्यध्वम् |
उत्तम पुरुष | अतनिष्ये | अतनिष्यावहि | अतनिष्यामहि |
संस्कृत में सभी शब्द रूप देखने के लिए शब्द रूप/Shabd Roop पर क्लिक करें और सभी धातु रूप देखने के लिए धातु रूप/Dhatu Roop पर जायें।