प्रछ्/प्रच्छ् (पूछना, to ask) धातु के रूप | Prachchh Dhatu Roop in Sanskrit
Prachchh Dhatu Roop in Sanskrit – प्रछ्/प्रच्छ् धातु का अर्थ है ‘पूछना, to ask’। यह तुदादिगण तथा परस्मैपदी धातु है। सभी तुदादिगण धातु के धातु रूप इसी प्रकार बनते है जैसे- तुद्, क्षिप्, इष्, मिल्, मृ, मुच्/मुञ्च्, विश्, स्पृश्, सिच्/सिञ्च आदि। प्रच्छ् धातु के रूप संस्कृत में सभी पुरुष एवं वचनों में नीचे दिए गए हैं।
1 . लट् लकार (वर्तमान काल, Present Tense)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | पृच्छति | पृच्छतः | पृच्छन्ति |
मध्यम पुरुष | पृच्छसि | पृच्छथः | पृच्छथ |
उत्तम पुरुष | पृच्छामि | पृच्छावः | पृच्छामः |
2. लृट् लकार (भविष्यत काल, Future Tense)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | प्रक्ष्यति | प्रक्ष्यत: | प्रक्ष्यन्ति |
मध्यम पुरुष | प्रक्ष्यसि | प्रक्ष्यथ: | प्रक्ष्यथ |
उत्तम पुरुष | प्रक्ष्यामि | प्रक्ष्याव: | प्रक्ष्याम: |
3. लङ् लकार (भूतकाल, Past Tense)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | अपृच्छत् | अपृच्छताम् | अपृच्छन् |
मध्यम पुरुष | अपृच्छः | अपृच्छतम् | अपृच्छत |
उत्तम पुरुष | अपृच्छम् | अपृच्छाव | अपृच्छाम |
4. लोट् लकार (आज्ञा के अर्थ में, Imperative Tense)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | पृच्छतु | पृच्छताम् | पृच्छन्तु |
मध्यम पुरुष | पृच्छ | पृच्छतम् | पृच्छत |
उत्तम पुरुष | पृच्छानि | पृच्छाव | पृच्छाम |
5. विधिलिङ् लकार (चाहिए के अर्थ में, Potential Mood)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | पृच्छेत् | पृच्छेताम् | पृच्छेयुः |
मध्यम पुरुष | पृच्छेः | पृच्छेतम् | पृच्छेत |
उत्तम पुरुष | पृच्छेयम् | पृच्छेव | पृच्छेम |
6. लुङ् लकार (सामान्य भूतकाल, Perfect Tense)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | अप्राक्षीत् | अप्राष्टाम् | अप्राक्षुः |
मध्यम पुरुष | अप्राक्षीः | अप्राष्टम् | अप्राष्ट |
उत्तम पुरुष | अप्राक्षम् | अप्राक्ष्व | अप्राक्ष्म |
7. लिट् लकार (परोक्ष भूतकाल, Past Perfect Tense)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | पप्रच्छ | पप्रच्छतुः | पप्रच्छुः |
मध्यम पुरुष | पप्रच्छिथ | पप्रच्छथुः | पप्रच्छ |
उत्तम पुरुष | पप्रच्छ | पप्रच्छिव | पप्रच्छिम |
8. लुट् लकार (अनद्यतन भविष्य काल, First Future Tense of Periphrastic)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | प्रष्टा | प्रष्टारौ | प्रष्टार: |
मध्यम पुरुष | प्रष्टासि | प्रष्टास्थ: | प्रष्टास्थ |
उत्तम पुरुष | प्रष्टास्मि | प्रष्टास्व: | प्रष्टास्म: |
9. आशिर्लिङ् लकार (आशीर्वाद हेतु, Benedictive Mood)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | पृच्छ्यात् | पृच्छ्यास्ताम् | पृच्छ्यासुः |
मध्यम पुरुष | पृच्छ्याः | पृच्छ्यास्तम् | पृच्छ्यास्त |
उत्तम पुरुष | पृच्छ्यासम् | पृच्छ्यास्व | पृच्छ्यास्म |
10. लृङ् लकार (हेतुहेतुमद् भविष्य काल, Conditional Mood)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | अप्रक्ष्यत् | अप्रक्ष्यताम् | अप्रक्ष्यन् |
मध्यम पुरुष | अप्रक्ष्यः | अप्रक्ष्यतम् | अप्रक्ष्यत |
उत्तम पुरुष | अप्रक्ष्यम् | अप्रक्ष्याव | अप्रक्ष्याम |
संस्कृत में सभी शब्द रूप देखने के लिए शब्द रूप/Shabd Roop पर क्लिक करें और सभी धातु रूप देखने के लिए धातु रूप/Dhatu Roop पर जायें।