चुर् (चुराना, to steal) धातु के रूप | Chur Dhatu Roop in Sanskrit
Chur Dhatu Roop in Sanskrit – चुर् धातु का अर्थ है ‘चुराना, to steal’। यह चुरादिगण तथा उभयपदी धातु है। सभी चुरादिगण धातु के धातु रूप इसी प्रकार बनते है जैसे- कथ्, गण्, चिन्त्, छिद्र, पाल् आदि। चुर् धातु के रूप संस्कृत में सभी पुरुष एवं वचनों में नीचे दिए गए हैं।
चुर् धातु के रूप (Dhatu Roop of Chur) – परस्मैपद
1 . लट् लकार (वर्तमान काल, Present Tense)
| पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
|---|---|---|---|
| प्रथम पुरुष | चोरयति | चोरयतः | चोरयन्ति |
| मध्यम पुरुष | चोरयसि | चोरयथः | चोरयथ |
| उत्तम पुरुष | चोरयामि | चोरयावः | चोरयामः |
2. लृट् लकार (भविष्यत काल, Future Tense)
| पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
|---|---|---|---|
| प्रथम पुरुष | चोरयिष्यति | चोरयिष्यत: | चोरयिष्यन्ति |
| मध्यम पुरुष | चोरयिष्यसि | चोरयिष्यथ: | चोरयिष्यथ |
| उत्तम पुरुष | चोरयिष्यामि | चोरयिष्याव: | चोरयिष्याम: |
3. लङ् लकार (भूतकाल, Past Tense)
| पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
|---|---|---|---|
| प्रथम पुरुष | अचोरयत् | अचोरयताम् | अचोरयन् |
| मध्यम पुरुष | अचोरयः | अचोरयतम् | अचोरयत |
| उत्तम पुरुष | अचोरयम् | अचोरयाव | अचोरयाम |
4. लोट् लकार (आज्ञा के अर्थ में, Imperative Tense)
| पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
|---|---|---|---|
| प्रथम पुरुष | चोरयतु | चोरयताम् | चोरयन्तु |
| मध्यम पुरुष | चोरय | चोरयतम् | चोरयत |
| उत्तम पुरुष | चोरयाणि | चोरयाव | चोरयाम |
5. विधिलिङ् लकार (चाहिए के अर्थ में, Potential Mood)
| पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
|---|---|---|---|
| प्रथम पुरुष | चोरयेत् | चोरयेताम् | चोरयेयुः |
| मध्यम पुरुष | चोरयेः | चोरयेतम् | चोरयेत |
| उत्तम पुरुष | चोरयेयम् | चोरयेव | चोरयेम |
6. लुङ् लकार (सामान्य भूतकाल, Perfect Tense)
| पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
|---|---|---|---|
| प्रथम पुरुष | अचूचुरत् | अचूचुरताम् | अचूचुरन् |
| मध्यम पुरुष | अचूचुरः | अचूचुरतम् | अचूचुरत |
| उत्तम पुरुष | अचूचुरम् | अचूचुराव | अचूचुराम |
7. लिट् लकार (परोक्ष भूतकाल, Past Perfect Tense)
| पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
|---|---|---|---|
| प्रथम पुरुष | चोरयामास | चोरयामासतुः | चोरयामासुः |
| मध्यम पुरुष | चोरयामासिथ | चोरयामासथुः | चोरयामास |
| उत्तम पुरुष | चोरयामास | चोरयामासिव | चोरयामासिम |
8. लुट् लकार (अनद्यतन भविष्य काल, First Future Tense of Periphrastic)
| पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
|---|---|---|---|
| प्रथम पुरुष | चोरयिता | चोरयितारौ | चोरयितार: |
| मध्यम पुरुष | चोरयितासि | चोरयितास्थ: | चोरयितास्थ |
| उत्तम पुरुष | चोरयितास्मि | चोरयितास्व: | चोरयितास्म: |
9. आशिर्लिङ् लकार (आशीर्वाद हेतु, Benedictive Mood)
| पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
|---|---|---|---|
| प्रथम पुरुष | चोर्यात् | चोर्यास्ताम् | चोर्यासुः |
| मध्यम पुरुष | चोर्याः | चोर्यास्तम् | चोर्यास्त |
| उत्तम पुरुष | चोर्यासम् | चोर्यास्व | चोर्यास्म |
10. लृङ् लकार (हेतुहेतुमद् भविष्य काल, Conditional Mood)
| पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
|---|---|---|---|
| प्रथम पुरुष | अचोरयिष्यत् | अचोरयिष्यताम् | अचोरयिष्यन् |
| मध्यम पुरुष | अचोरयिष्यः | अचोरयिष्यतम् | अचोरयिष्यत |
| उत्तम पुरुष | अचोरयिष्यम् | अचोरयिष्याव | अचोरयिष्याम |
चुर् धातु के रूप (Dhatu Roop of Chur) – आत्मनेपद
1 . लट् लकार (वर्तमान काल, Present Tense)
| पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
|---|---|---|---|
| प्रथम पुरुष | चोरयते | चोरयेते | चोरयन्ते |
| मध्यम पुरुष | चोरयसे | चोरयेथे | चोरयध्वे |
| उत्तम पुरुष | चोरये | चोरयावहे | चोरयामहे |
2. लृट् लकार (भविष्यत काल, Future Tense)
| पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
|---|---|---|---|
| प्रथम पुरुष | चोरयिष्यते | चोरयिष्येते | चोरयिष्यन्ते |
| मध्यम पुरुष | चोरयिष्यसे | चोरयिष्येथे | चोरयिष्यध्वे |
| उत्तम पुरुष | चोरयिष्ये | चोरयिष्यावहे | चोरयिष्यामहे |
3. लङ् लकार (भूतकाल, Past Tense)
| पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
|---|---|---|---|
| प्रथम पुरुष | अचोरयत | अचोरयेताम् | अचोरयन्त |
| मध्यम पुरुष | अचोरयथाः | अचोरयेथाम् | अचोरयध्वम् |
| उत्तम पुरुष | अचोरये | अचोरयावहि | अचोरयामहि |
4. लोट् लकार (आज्ञा के अर्थ में, Imperative Tense)
| पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
|---|---|---|---|
| प्रथम पुरुष | चोरयताम् | चोरयेताम् | चोरयन्ताम् |
| मध्यम पुरुष | चोरयस्व | चोरयेथाम् | चोरयध्वम् |
| उत्तम पुरुष | चोरयै | चोरयावहै | चोरयामहै |
5. विधिलिङ् लकार (चाहिए के अर्थ में, Potential Mood)
| पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
|---|---|---|---|
| प्रथम पुरुष | चोरयेत | चोरयेयाताम् | चोरयेरन् |
| मध्यम पुरुष | चोरयेथाः | चोरयेयाथाम् | चोरयेध्वम् |
| उत्तम पुरुष | चोरयेय | चोरयेवहि | चोरयेमहि |
6. लुङ् लकार (सामान्य भूतकाल, Perfect Tense)
| पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
|---|---|---|---|
| प्रथम पुरुष | अचूचुरत | अचूचुरेताम् | अचूचुरन्त |
| मध्यम पुरुष | अचूचुरथाः | अचूचुरेथाम् | अचूचुरध्वम् |
| उत्तम पुरुष | अचूचुरे | अचूचुरावहि | अचूचुरामहि |
7. लिट् लकार (परोक्ष भूतकाल, Past Perfect Tense)
| पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
|---|---|---|---|
| प्रथम पुरुष | चोरयामास | चोरयामासतुः | चोरयामासुः |
| मध्यम पुरुष | चोरयामासिथ | चोरयामासथुः | चोरयामास |
| उत्तम पुरुष | चोरयामास | चोरयामासिव | चोरयामासिम |
8. लुट् लकार (अनद्यतन भविष्य काल, First Future Tense of Periphrastic)
| पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
|---|---|---|---|
| प्रथम पुरुष | चोरयिता | चोरयिता | चोरयितार: |
| मध्यम पुरुष | चोरयितासे | चोरयितासाथे | चोरयिताध्वे |
| उत्तम पुरुष | चोरयिताहे | चोरयितास्वहे | चोरयितास्महे |
9. आशिर्लिङ् लकार (आशीर्वाद हेतु, Benedictive Mood)
| पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
|---|---|---|---|
| प्रथम पुरुष | चोरयिषीष्ट | चोरयिषीयास्ताम् | चोरयिषीरन् |
| मध्यम पुरुष | चोरयिषीष्ठाः | चोरयिषीयास्थाम् | चोरयिषीध्वम् |
| उत्तम पुरुष | चोरयिषीय | चोरयिषीवहि | चोरयिषीमहि |
10. लृङ् लकार (हेतुहेतुमद् भविष्य काल, Conditional Mood)
| पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
|---|---|---|---|
| प्रथम पुरुष | अचोरयिष्यत | अचोरयिष्येताम् | अचोरयिष्यन्त |
| मध्यम पुरुष | अचोरयिष्यथाः | अचोरयिष्येथाम् | अचोरयिष्यध्वम् |
| उत्तम पुरुष | अचोरयिष्ये | अचोरयिष्यावहि | अचोरयिष्यामहि |
संस्कृत में सभी शब्द रूप देखने के लिए शब्द रूप/Shabd Roop पर क्लिक करें और सभी धातु रूप देखने के लिए धातु रूप/Dhatu Roop पर जायें।