इ धातु के रूप | E Dhatu Roop in Sanskrit

इ (आना, to come) धातु के रूप | E Dhatu Roop in Sanskrit

E Dhatu Roop in Sanskrit – इ धातु का अर्थ है ‘आना, to come’। यह अदादिगण तथा परस्मैपदी धातु है। सभी अदादिगण धातु के धातु रूप इसी प्रकार बनते है जैसे- अद्, आस्, जागृ, द्विष्, दुह्, ब्रू, या, रुद्, विद्, शी, हन् आदि। इ धातु के रूप संस्कृत में सभी पुरुष एवं वचनों में नीचे दिए गए हैं।

1 . लट् लकार (वर्तमान काल, Present Tense)

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष एति इतः यन्ति
मध्यम पुरुष एषि इथः इथ
उत्तम पुरुष एमि इवः इमः

2. लृट् लकार (भविष्यत काल, Future Tense)

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष एष्यति एष्यत: एष्यन्ति
मध्यम पुरुष एष्यसि एष्यथ: एष्यथ
उत्तम पुरुष एष्यामि एष्याव: एष्याम:

3. लङ् लकार (भूतकाल, Past Tense)

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष ऐत् ऐताम् आयन्
मध्यम पुरुष ऐः ऐतम् ऐत
उत्तम पुरुष आयम् ऐव ऐम

4. लोट् लकार (आज्ञा के अर्थ में, Imperative Tense)

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष एतु इताम् यन्तु
मध्यम पुरुष इहि इतम् इत
उत्तम पुरुष अयानि अयाव अयाम

5. विधिलिङ् लकार (चाहिए के अर्थ में, Potential Mood)

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष इयात् इयाताम् इयुः
मध्यम पुरुष इयाः इयातम् इयात
उत्तम पुरुष इयाम् इयाव इयाम

6. लुङ् लकार (सामान्य भूतकाल, Perfect Tense)

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष अगात् अगाताम् अगुः
मध्यम पुरुष अगाः अगातम् अगात
उत्तम पुरुष अगाम् अगाव अगाम

7. लिट् लकार (परोक्ष भूतकाल, Past Perfect Tense)

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष इयाय ईयतुः ईयुः
मध्यम पुरुष इययिथ ईयथुः ईय
उत्तम पुरुष इयय ईयिव ईयिम

8. लुट् लकार (अनद्यतन भविष्य काल, First Future Tense of Periphrastic)

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष एता एतारौ एतार:
मध्यम पुरुष एतासि एतास्थ: एतास्थ
उत्तम पुरुष एतास्मि एतास्व: एतास्म:

9. आशिर्लिङ् लकार (आशीर्वाद हेतु, Benedictive Mood)

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष ईयात् ईयास्ताम् ईयासुः
मध्यम पुरुष ईयाः ईयास्तम् ईयास्त
उत्तम पुरुष ईयासम् ईयास्व ईयास्म

10. लृङ् लकार (हेतुहेतुमद् भविष्य काल, Conditional Mood)

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष ऐष्यत् ऐष्यताम् ऐष्यन्
मध्यम पुरुष ऐष्यः ऐष्यतम् ऐष्यत
उत्तम पुरुष ऐष्यम् ऐष्याव ऐष्याम

संस्कृत में सभी शब्द रूप देखने के लिए शब्द रूप/Shabd Roop पर क्लिक करें और सभी धातु रूप देखने के लिए धातु रूप/Dhatu Roop पर जायें।

शब्द रूप/Shabd Roop List

धातु रूप/Dhatu Roop List

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

error: Content is protected !!