पत् धातु के रूप | Pat Dhatu Roop in Sanskrit
पत् (गिरना, to fall) धातु के रूप | Pat Dhatu Roop in Sanskrit
Pat Dhatu Roop in Sanskrit – पत् धातु का अर्थ है ‘गिरना, to fall’। यह भ्वादिगण तथा परस्मैपदी धातु है। सभी भ्वादिगण धातु के धातु रूप इसी प्रकार बनते है जैसे- भू-भव्, अर्च्, अस्, गम्, गुह्, घ्रा, जि, तप्, दा, दृश्, धाव्, नी, पा, पच्, पठ्, भज्, यज्, लिख्, वद्, व्रज, वृत्, वस्, शुच्, शुभ्, स्था, सेव्, श्रु, सद् आदि। पत् धातु के रूप संस्कृत में सभी पुरुष एवं वचनों में नीचे दिए गए हैं।
1 . लट् लकार (वर्तमान काल, Present Tense)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | पतति | पततः | पतन्ति |
मध्यम पुरुष | पतसि | पतथः | पतथ |
उत्तम पुरुष | पतामि | पतावः | पतामः |
2. लृट् लकार (भविष्यत काल, Future Tense)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | पतिष्यति | पतिष्यत: | पतिष्यन्ति |
मध्यम पुरुष | पतिष्यसि | पतिष्यथ: | पतिष्यथ |
उत्तम पुरुष | पतिष्यामि | पतिष्याव: | पतिष्याम: |
3. लङ् लकार (भूतकाल, Past Tense)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | अपतत् | अपतताम् | अपतन् |
मध्यम पुरुष | अपतः | अपततम् | अपतत |
उत्तम पुरुष | अपतम् | अपताव | अपताम |
4. लोट् लकार (आज्ञा के अर्थ में, Imperative Tense)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | पततु | पतताम् | पतन्तु |
मध्यम पुरुष | पत | पततम् | पतत |
उत्तम पुरुष | पतानि | पताव | पताम |
5. विधिलिङ् लकार (चाहिए के अर्थ में, Potential Mood)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | पतेत् | पतेताम् | पतेयुः |
मध्यम पुरुष | पतेः | पतेतम् | पतेत |
उत्तम पुरुष | पतेयम् | पतेव | पतेम |
6. लुङ् लकार (सामान्य भूतकाल, Perfect Tense)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | अपप्तत् | अपप्तताम् | अपप्तन् |
मध्यम पुरुष | अपप्तः | अपप्ततम् | अपप्तत |
उत्तम पुरुष | अपप्तम् | अपप्ताव | अपप्ताम |
7. लिट् लकार (परोक्ष भूतकाल, Past Perfect Tense)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | पपात | पेततुः | पेतुः |
मध्यम पुरुष | पेतिथ | पेतथुः | पेत |
उत्तम पुरुष | पपत | पेतिव | पेतिम |
8. लुट् लकार (अनद्यतन भविष्य काल, First Future Tense of Periphrastic)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | पतिता | पतितारौ | पतितार: |
मध्यम पुरुष | पतितासि | पतितास्थ: | पतितास्थ |
उत्तम पुरुष | पतितास्मि | पतितास्व: | पतितास्म: |
9. आशिर्लिङ् लकार (आशीर्वाद हेतु, Benedictive Mood)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | पत्यात् | पत्यास्ताम् | पत्यासुः |
मध्यम पुरुष | पत्याः | पत्यास्तम् | पत्यास्त |
उत्तम पुरुष | पत्यासम् | पत्यास्व | पत्यास्म |
10. लृङ् लकार (हेतुहेतुमद् भविष्य काल, Conditional Mood)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | अपतिष्यत् | अपतिष्यताम् | अपतिष्यन् |
मध्यम पुरुष | अपतिष्यः | अपतिष्यतम् | अपतिष्यत |
उत्तम पुरुष | अपतिष्यम् | अपतिष्याव | अपतिष्याम |
संस्कृत में सभी शब्द रूप देखने के लिए शब्द रूप/Shabd Roop पर क्लिक करें और सभी धातु रूप देखने के लिए धातु रूप/Dhatu Roop पर जायें।