वद् धातु के रूप | Vad Dhatu Roop in Sanskrit
वद् (बोलना, to speak) धातु के रूप | Vad Dhatu Roop in Sanskrit
Vad Dhatu Roop in Sanskrit – वद् धातु का अर्थ है ‘बोलना, to speak’। यह भ्वादिगण तथा परस्मैपदी धातु है। सभी भ्वादिगण धातु के धातु रूप इसी प्रकार बनते है जैसे- भू-भव्, अर्च्, अस्, गम्, गुह्, घ्रा, जि, तप्, दा, दृश्, धाव्, नी, पा, पच्, पत्, पठ्, भज्, यज्, लिख्, व्रज, वृत्, वस्, शुच्, शुभ्, स्था, सेव्, श्रु, सद् आदि। वद् धातु के रूप संस्कृत में सभी पुरुष एवं वचनों में नीचे दिए गए हैं।
1 . लट् लकार (वर्तमान काल, Present Tense)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | वदति | वदतः | वदन्ति |
मध्यम पुरुष | वदसि | वदथः | वदथ |
उत्तम पुरुष | वदामि | वदावः | वदामः |
2. लृट् लकार (भविष्यत काल, Future Tense)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | वदिष्यति | वदिष्यत: | वदिष्यन्ति |
मध्यम पुरुष | वदिष्यसि | वदिष्यथ: | वदिष्यथ |
उत्तम पुरुष | वदिष्यामि | वदिष्याव: | वदिष्याम: |
3. लङ् लकार (भूतकाल, Past Tense)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | अवदत् | अवदताम् | अवदन् |
मध्यम पुरुष | अवदः | अवदतम् | अवदत |
उत्तम पुरुष | अवदम् | अवदाव | अवदाम |
4. लोट् लकार (आज्ञा के अर्थ में, Imperative Tense)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | वदतु | वदताम् | वदन्तु |
मध्यम पुरुष | वद | वदतम् | वदत |
उत्तम पुरुष | वदानि | वदाव | वदाम |
5. विधिलिङ् लकार (चाहिए के अर्थ में, Potential Mood)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | वदेत् | वदेताम् | वदेयुः |
मध्यम पुरुष | वदेः | वदेतम् | वदेत |
उत्तम पुरुष | वदेयम् | वदेव | वदेम |
6. लुङ् लकार (सामान्य भूतकाल, Perfect Tense)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | अवादीत् | अवादिष्टाम् | अवादिषुः |
मध्यम पुरुष | अवादीः | अवादिष्टम् | अवादिष्ट |
उत्तम पुरुष | अवादिषम् | अवादिष्व | अवादिष्म |
7. लिट् लकार (परोक्ष भूतकाल, Past Perfect Tense)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | उवाद | ऊदतुः | ऊदुः |
मध्यम पुरुष | उवदिथ | ऊदथुः | ऊद |
उत्तम पुरुष | उवद | ऊदिव | ऊदिम |
8. लुट् लकार (अनद्यतन भविष्य काल, First Future Tense of Periphrastic)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | वदिता | वदितारौ | वदितार: |
मध्यम पुरुष | वदितासि | वदितास्थ: | वदितास्थ |
उत्तम पुरुष | वदितास्मि | वदितास्व: | वदितास्म: |
9. आशिर्लिङ् लकार (आशीर्वाद हेतु, Benedictive Mood)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | उद्यात् | उद्यास्ताम् | उद्यासुः |
मध्यम पुरुष | उद्याः | उद्यास्तम् | उद्यास्त |
उत्तम पुरुष | उद्यासम् | उद्यास्व | उद्यास्म |
10. लृङ् लकार (हेतुहेतुमद् भविष्य काल, Conditional Mood)
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | अवदिष्यत् | अवदिष्यताम् | अवदिष्यन् |
मध्यम पुरुष | अवदिष्यः | अवदिष्यतम् | अवदिष्यत |
उत्तम पुरुष | अवदिष्यम् | अवदिष्याव | अवदिष्याम |
संस्कृत में सभी शब्द रूप देखने के लिए शब्द रूप/Shabd Roop पर क्लिक करें और सभी धातु रूप देखने के लिए धातु रूप/Dhatu Roop पर जायें।