लभ् धातु के रूप | Labh Dhatu Roop in Sanskrit

लभ् (सेवा करना, to nurse) धातु के रूप | Labh Dhatu Roop in Sanskrit

Labh Dhatu Roop in Sanskrit – लभ् धातु का अर्थ है ‘प्राप्त करना, to obtain’। यह भ्वादिगण तथा आत्मनेपदी धातु है। सभी भ्वादिगण धातु के धातु रूप इसी प्रकार बनते है जैसे- भू-भव्, अर्च्, अस्, गम्, गुह्, घ्रा, जि, तप्, दा, दृश्, धाव्, नी, पा, पच्, पत्, पठ्, भज्, यज्, लिख्, वद्, व्रज, वृत्, वस्, सेव्, शुच्, शुभ्, स्थाश्रु, सद् आदि। लभ् धातु के रूप संस्कृत में सभी पुरुष एवं वचनों में नीचे दिए गए हैं।

1 . लट् लकार (वर्तमान काल, Present Tense)

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष लभते लभेते लभन्ते
मध्यम पुरुष लभसे लभेथे लभध्वे
उत्तम पुरुष लभे लभावहे लभामहे

2. लृट् लकार (भविष्यत काल, Future Tense)

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष लप्स्यते लप्स्येते लप्स्यन्ते
मध्यम पुरुष लप्स्यसे लप्स्येथे लप्स्यध्वे
उत्तम पुरुष लप्स्ये लप्स्यावहे लप्स्यामहे

3. लङ् लकार (भूतकाल, Past Tense)

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष अलभत अलभेताम् अलभन्त
मध्यम पुरुष अलभथाः अलभेथाम् अलभध्वम्
उत्तम पुरुष अलभे अलभावहि अलभामहि

4. लोट् लकार (आज्ञा के अर्थ में, Imperative Tense)

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष लभताम् लभेताम् लभन्ताम्
मध्यम पुरुष लभस्व लभेथाम् लभध्वम्
उत्तम पुरुष लभै लभावहै लभामहै

5. विधिलिङ् लकार (चाहिए के अर्थ में, Potential Mood)

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष लभेत लभेयाताम् लभेरन्
मध्यम पुरुष लभेथाः लभेयाथाम् लभेध्वम्
उत्तम पुरुष लभेय लभेवहि लभेमहि

6. लुङ् लकार (सामान्य भूतकाल, Perfect Tense)

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष अलब्ध अलप्साताम् अलप्सत
मध्यम पुरुष अलब्धाः अलप्साथाम् अलब्ध्वम्
उत्तम पुरुष अलप्सि अलप्स्वहि अलप्स्महि

7. लिट् लकार (परोक्ष भूतकाल, Past Perfect Tense)

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष लेभे लेभाते लेभिरे
मध्यम पुरुष लेभिषे लेभाथे लेभिध्वे
उत्तम पुरुष लेभे लेभिवहे लेभिमहे

8. लुट् लकार (अनद्यतन भविष्य काल, First Future Tense of Periphrastic)

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष लब्धा लब्धारौ लब्धार:
मध्यम पुरुष लब्धासे लब्धासाथे लब्धाध्वे
उत्तम पुरुष लब्धाहे लब्धास्वहे लब्धास्महे

9. आशिर्लिङ् लकार (आशीर्वाद हेतु, Benedictive Mood)

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष लप्सीष्ट लप्सीयास्ताम् लप्सीरन्
मध्यम पुरुष लप्सीष्ठाः लप्सीयास्थाम् लप्सीध्वम्
उत्तम पुरुष लप्सीय लप्सीवहि लप्सीमहि

10. लृङ् लकार (हेतुहेतुमद् भविष्य काल, Conditional Mood)

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष अलप्स्यत अलप्स्येताम् असेविष्यन्त
मध्यम पुरुष अलप्स्यथाः अलप्स्येथाम् अलप्स्यध्वम्
उत्तम पुरुष अलप्स्ये अलप्स्यावहि अलप्स्यामहि

संस्कृत में सभी शब्द रूप देखने के लिए शब्द रूप/Shabd Roop पर क्लिक करें और सभी धातु रूप देखने के लिए धातु रूप/Dhatu Roop पर जायें।

शब्द रूप/Shabd Roop List

धातु रूप/Dhatu Roop List

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

error: Content is protected !!